Masaüstü Hizmetleri

Masaüstü Hizmetleri; en geniş anlamı ile PC, notebook, yazıcı, tarayıcı, çevre birimleri, bunların üzerindeki işletim sistemleri, uygulamalar, vb. müşterilerin “kullanıcı tarafındaki” ürünlerinin/sistemlerinin (bir başka deyişle, hizmet sözleşmesi kapsamında olmak kaydı ile müşteri kullanıcılarının masalarının üzerinde veya gezici kullanıcı iseler yanlarında bulundurdukları ürünlerin/sistemlerin) gereksinimlere ve gelişimlere paralel olarak etkin, verimli ve sorunsuz bir biçimde kullanılmasını sağlamak üzere, belirli servis seviyelerine uygun olarak verilen destek ve yönetim hizmetleridir. Çağrı bazlı ve servis seviyesi esaslı olarak yürütülür.
Kullanıcı Destek Hizmetleri
Hizmet sözleşmesinde tanımlanan kapsam uyarınca müşterilerin kullanıcıları için standart olarak belirledikleri masaüstü donanım, işletim sistemi ve uygulama bileşenlerine ilişkin olarak kullanıcıların ilettiklerini soru-sorunların/isteklerin çözümlenmesine ve sorunsuz çalışmayı sağlamaya yönelik hizmetlerdir. Verilen desteğin amacı, kullanıcıların sözü geçen masaüstü bileşenlerinden kaynaklanan herhangi bir sorun, aksaklık, vb. nedeni ile iş süreçlerinde kesintiye uğramamalarının sağlanmasıdır. “Uzaktan” veya “Müşteri Yerinde” verilebilir. Bu hizmetler masaüstü sistemlerde karşılaşılacak donanım arızalarının giderilmesine ilişkin destek hizmetlerini kapsamaz.
Envanter Yönetim Hizmetleri
Envanter Yönetimi; hizmet sözleşmesi kapsamındaki masaüstü bileşenlerin envanter bilgilerinin toplanması, kayıt altına alınması, değişiklikler uyarınca güncellenmesi ve raporlanması hizmetlerini kapsamaktadır. Bu hizmet, sözleşmede tanımlanan kapsam ve müşteri gereksinimleri uyarınca farklı nitelik ve yetkinlikte araçlar, platformlar üzerinden “Uzaktan” veya “Müşteri Yerinde” verilebilir.
Yazılım Dağıtımı ve Yönetimi Hizmetleri
Hizmet sözleşmesi kapsamındaki tüm PC’lere merkezi olarak tek noktadan yazılım yükleme, güncelleme, versiyon kontrol ya da silme olanağı sağlanması ile ilgili hizmetlerdir. “Uzaktan” veya “Müşteri Yerinde” verilebilir ve sözleşme kapsamına göre, aşağıdaki alt bileşenleri içerisinde barındırabilir.
İmaj Yönetimi: Sözleşme kapsamındaki tüm PC modelleri için, belirlenen standartlar uyarınca imajların yaratılıp kullanılmasını sağlar. Böylelikle problemlere müdahale kolaylaşmakta, herhangi bir şekilde tekrar yüklenmesi gereken bir PC’nin hızlı bir biçime kurulumunun yapılması mümkün olmaktadır. İmajlar üzerinde güncellemeler, tek bir elden/noktadan, ortaya çıkan/iletilen gereksinimlere bağlı olarak değişim yönetimi süreci çerçevesinde gerçekleştirilir, kayıt altına alınır ve yaygınlaştırılır.
Yazılım Dağıtımı: Yazılım Dağıtımı; ortaya çıkan gereksinime/değişiklik isteğine bağlı olarak ekleme/güncelleme, vb. amacı ile yüklenecek bir yazılım ya da yazılım parçacığının bu işe özel araçlar kullanılarak bir dağıtım paketi haline getirilmesini, oluşturulan paketin aynı veya farklı lokasyonlarda bulunan tanımlı son kullanıcı ve gruplarına merkezi bir noktadan otomatize yöntemlerle ağ üzerinden dağıtımını (kurulumunu/yüklenmesini) ve dağıtım sonuçlarının raporlanmasını kapsamaktadır.
Depolama ve Lojistik Hizmetleri: Hizmet sözleşmesi kapsamındaki masaüstü bileşenlerin tüm depolama ve sevk işlemlerinin, müşteri adına servis sağlayıcı tarafından yapılması, kayıt altına alınması ve raporlanmasıdır.
Kurulum-Taşıma-Ekleme-Çıkarma-Devreden Çıkarma (IMACD) Hizmetleri: Bu hizmetler; özellikle belirli bir grup masaüstü bileşeni için üzerlerindeki yazılımda/donanımda ve/veya bulundukları lokasyonda ve/veya kullanım durumlarında/konumlarında herhangi bir değişiklik (ekleme, çıkarma, devreden alma, taşıma vb.) gerektiği noktalarda sağlanır.
Kapsam Dışı Konular
Masaüstü Hizmetler dışındaki tüm hizmet alt bileşenlerine ilişkin destek, yönetim ve danışmanlık hizmetleri
- Tüm donanım/işletim sistemi/uygulama yatırım maliyetleri
- Yönetimi yapılan masaüstü sistem bileşenlerinin satı nalma, finansal envanter (demirbaş) kayıtları, zimmetleme süreçleri ile ilgili tüm faaliyetler
- Tüketim malzemesi (kağıt, kartuş, teyp, toner, notebook pili vb.) temini ve maliyetleri
- Uygulamaların kullanımına ve/veya uygulama geliştirmeye yönelik destek talepleri/hizmetleri
- Genel mücbir sebepler ve bunlara benzer nedenler ile oluşacak aksaklık ve duraksamalar
- Servis Sağlayıcının yazılı onayını almadan sistem üzerine yapılan ekleme ya da değişikliklerden dolayı meydana gelen sorunlar ve bu sorunların yol açtığı her türlü olumsuzluklar
- Yazılım Dağıtımı ve/veya Envanter Yönetimi için araç olarak kullanılan uygulamaların/yazılımların müşteri tarafından sağlandığı durumlar için;
- Söz konusu yazılımlar/uygulamalardan kaynaklanan sorunlar, kesintiler,
- Söz konusu yazılımların lisans maliyetleri, güncelleme, geliştirme ve bakımı.
Masaüstü Hizmetleri; çalışan sayısı, BT bütçesi, vb. parametreler açısından belirli bir büyüklüğe sahip, merkezi olarak yönetilen ancak dağınık lokasyonlarda bulunan veya tek lokasyonda bulunmakla birlikte 150’den fazla iç kullanıcısı olan ve masaüstü hizmetlerine ilişkin olarak dahili BT departmanı/birimi bulunmayan ya da bulundurmamayı tercih eden kurumsal firmalar tarafından kullanılabilir.
Bilgisayar Masaüstü Hizmetleri (Desktop Services), bir organizasyonun çalışanlarının bilgisayarlarını ve diğer masaüstü cihazlarını verimli ve güvenli bir şekilde kullanmalarını sağlamak amacıyla sunulan destek, yönetim ve bakım hizmetlerini kapsar. Bu hizmetler, masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve diğer çevre birimlerinin yönetimini içerir ve genellikle bilgi teknolojileri (IT) departmanları veya dış kaynaklı IT servis sağlayıcıları tarafından sunulur.
Bilgisayar Masaüstü Hizmetlerinin Ana Unsurları
- Kurulum ve Yapılandırma
- Yazılım Kurulumu: İşletim sistemi, ofis yazılımları, güvenlik yazılımları ve diğer uygulamaların masaüstü cihazlara yüklenmesi ve yapılandırılması.
- Donanım Kurulumu: Yeni masaüstü bilgisayarların, dizüstü bilgisayarların ve çevre birimlerinin (yazıcı, tarayıcı vb.) kurulumu.
- Kişiselleştirme ve Profilleme: Her kullanıcının ihtiyaçlarına göre bilgisayarların yapılandırılması ve kullanıcı profillerinin oluşturulması.
- Yazılım ve Donanım Yönetimi
- Yazılım Güncellemeleri: İşletim sistemleri, güvenlik yamaları ve uygulamaların güncellenmesi ve sürüm yönetimi.
- Lisans Yönetimi: Kullanılan yazılımların lisanslarının yönetimi ve yasal uyumluluğun sağlanması.
- Donanım Bakımı: Bilgisayar donanımlarının rutin bakım ve onarımlarının yapılması.
- Teknik Destek (Helpdesk)
- Uzaktan Destek: Kullanıcıların karşılaştığı yazılım veya donanım sorunlarının çözülmesi için uzaktan bağlantı ile destek sunulması.
- Yerinde Destek: Çözülemeyen sorunlar için teknik ekibin fiziksel olarak kullanıcıların cihazlarına müdahale etmesi.
- Sistem Arıza Yönetimi: Bilgisayar ve çevre birimleriyle ilgili sorunların hızlıca çözülmesi için arıza tespiti ve giderilmesi.
- Güvenlik Yönetimi
- Antivirüs ve Güvenlik Duvarı Yönetimi: Masaüstü bilgisayarların virüs, kötü amaçlı yazılım ve siber saldırılara karşı korunması.
- Veri Yedekleme: Kullanıcı verilerinin düzenli olarak yedeklenmesi ve veri kayıplarına karşı korunması.
- Erişim Yönetimi: Kullanıcıların yetkilendirildiği dosyalara ve sistemlere güvenli erişim sağlanması.
- Varlık Yönetimi (Asset Management)
- Cihaz Envanteri: Masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar ve diğer cihazların envanterinin tutulması.
- Cihaz Yaşam Döngüsü Yönetimi: Cihazların satın alınmasından kullanım dışı bırakılmasına kadar olan süreçlerin yönetimi.
- Yükseltme ve Değişim Yönetimi: Eskiyen donanımların yenilenmesi veya performans artırıcı güncellemelerin yapılması.
- Masaüstü Sanallaştırma (VDI)
- Sanallaştırılmış Masaüstü Ortamları: Kullanıcıların fiziksel bir bilgisayara ihtiyaç duymadan bulut tabanlı masaüstü ortamlarına erişimini sağlayan sanallaştırma çözümleri.
- Uzaktan Çalışma Desteği: Kullanıcıların herhangi bir yerden şirket kaynaklarına ve uygulamalarına güvenli bir şekilde erişim sağlaması.
- Kullanıcı Eğitimi ve Bilgilendirme
- Eğitim Programları: Kullanıcılara masaüstü cihazlarının, yazılımlarının ve güvenlik prosedürlerinin doğru kullanımı hakkında eğitim verilmesi.
- Teknolojik Güncellemeler ve İpuçları: Yeni yazılımlar, sistemler veya güncellemeler hakkında kullanıcılara bilgi verilmesi.
Bilgisayar Masaüstü Hizmetlerinin Faydaları
- Verimlilik Artışı: Çalışanların karşılaştığı teknik sorunların hızlı bir şekilde çözülmesi, iş kesintilerini minimuma indirir ve verimliliği artırır.
- Maliyetlerin Düşürülmesi: IT kaynaklarının verimli kullanımı ve masaüstü sanallaştırma gibi çözümler, donanım maliyetlerini azaltır.
- Güvenlik: Güvenlik yazılımlarının yönetimi ve düzenli güncellemeler, masaüstü bilgisayarların siber tehditlere karşı korunmasını sağlar.
- Merkezi Yönetim: Yazılım güncellemeleri, güvenlik politikaları ve lisans yönetimi gibi süreçler merkezi olarak yönetilerek standartların korunması sağlanır.
- Uygun Ölçeklenebilirlik: Masaüstü sanallaştırma ve bulut tabanlı hizmetler, iş gücünün artması veya azalması durumunda hızla uyarlanabilir ve ölçeklenebilir çözümler sunar.
Bilgisayar Masaüstü Hizmetlerinde Karşılaşılan Zorluklar
- Çeşitli Donanım ve Yazılım Gereksinimleri: Farklı cihazlar, işletim sistemleri ve uygulamalar arasında uyumluluk sorunları yaşanabilir. Bu da teknik destek ve yönetim süreçlerini karmaşıklaştırabilir.
- Siber Güvenlik Riskleri: Güvenlik açıkları ve siber saldırılar, masaüstü hizmetlerinin en büyük zorlukları arasında yer alır. Bu nedenle sürekli izleme ve güncelleme yapılması gerekir.
- Yedekleme ve Veri Kaybı Riski: Kullanıcıların verilerinin düzenli olarak yedeklenmemesi durumunda veri kaybı yaşanabilir. Bu da iş süreçlerini olumsuz etkileyebilir.
- Uzaktan Çalışma Desteği: COVID-19 pandemisi ile daha da yaygınlaşan uzaktan çalışma, masaüstü hizmetlerinin kapsamını genişletmiş ve güvenlik, erişim gibi yeni zorluklar yaratmıştır.
Bilgisayar Masaüstü Hizmetlerinin Geleceği
- Bulut Tabanlı Çözümler: Masaüstü sanallaştırma (VDI) ve bulut tabanlı hizmetler, kullanıcıların daha esnek ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlayan çözümler olarak öne çıkmaktadır.
- Otomasyon: Sorun çözüm süreçlerinin otomatik hale getirilmesi, teknik destek hizmetlerinde daha hızlı ve verimli sonuçlar alınmasına olanak tanır.
- Zero Trust Güvenlik Modelleri: Masaüstü cihazlar için daha güvenli erişim ve kimlik doğrulama yöntemleri sunan Zero Trust güvenlik yaklaşımları giderek daha fazla önem kazanacaktır.
Sonuç
Bilgisayar Masaüstü Hizmetleri, organizasyonların IT altyapılarının yönetiminde kritik bir rol oynar. Verimliliği artıran, maliyetleri düşüren ve güvenliği sağlayan bu hizmetler, hem küçük hem de büyük ölçekli işletmeler için vazgeçilmezdir. Sanallaştırma ve bulut tabanlı çözümlerin yaygınlaşması ile masaüstü hizmetlerinin daha esnek ve erişilebilir hale gelmesi, bu alandaki gelişimin hızla devam edeceğine işaret etmektedir.